• دهه 1980: استفاده اولیه از بوتاکس در زمینه درمانی آغاز شد. اولین کاربرد تجاری بوتاکس به عنوان یک درمان برای بلفارواسپاسم (اسپاسم بدنبالی) بود که باعث ایجاد اسپاسم و ناهنجاری حرکتی پلک‌ها می‌شود.
• دهه 1990: متخصصان پزشکی متوجه شدند که تزریق بوتاکس به عضلات صورت می‌تواند در کنترل چین و چروک صورت موثر باشد. در این دهه، استفاده از بوتاکس برای درمان خطوط پیشانی و چین و چروک‌های اطراف چشم (چین و چروک گونه) به عنوان روشی غیرجراحی و غیرتهاجمی معرفی شد.
• دهه 2000: با رشد روزافزون صنعت زیبایی و تقاضای بیشتر افراد برای روش‌های غیرجراحی کاهش چین و چروک، استفاده از بوتاکس به عنوان روش محبوبی در زمینه زیبایی و ضدپیرایشی شد. این روش برای درمان خطوط پیشانی، خطوط چشم (خطوط گلابی)، چین و چروک‌های گردن و لب بالا بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از آن زمان تاکنون، استفاده از بوتاکس در صنعت زیبایی و آنتی-پیرایشی به طور گسترده ادامه یافته است. همچنین، بوتاکس به عنوان درمانی برای مشکلات دیگر مانند تعریق بیش از حد، میگرن، کنترل اسپاسم عضلانی و تشنجات موضعی نیز استفاده می‌شود.

تزریق بوتاکس به افرادی که در موارد زیر قرار دارند، توصیه نمی‌شود و باید از انجام این فرآیند خودداری کنند:

1. حساسیت به بوتاکس: اگر شما یا فردی دیگر حساسیت یا واکنش آلرژیک به توکسین بوتولینوم (بوتاکس) دارید، تزریق بوتاکس توصیه نمی‌شود. این واکنش‌ها می‌توانند شامل خارش، قرمزی، تورم، تنگی نفس، و ناراحتی‌های دیگر باشند. در صورت داشتن حساسیت به بوتاکس، بهتر است از انجام این روش خودداری کنید.
2. بارداری و شیردهی: تزریق بوتاکس در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی‌شود. اطلاعات کافی درباره اثر بوتاکس بر روی جنین و نوزاد وجود ندارد و این مسأله به عنوان احتیاط از تزریق بوتاکس در این دوران‌ها منع می‌شود.
3. عفونت در ناحیه تزریق: اگر در ناحیه‌ای که قرار است بوتاکس در آن تزریق شود، عفونت یا التهاب دارید، بهتر است تزریق را به تعویق بیاندازید تا عفونت بهبود یابد. تزریق بوتاکس در ناحیه‌ای که عفونت دارد، ممکن است عوارض جانبی و عفونتی را تشدید کند.
4. بیماری عضلانی: برخی از بیماری‌های عضلانی مانند میاستنیا یا میاستنیا گراویس وجود دارد که در این موارد تزریق بوتاکس توصیه نمی‌شود. استفاده از بوتاکس در این بیماری‌ها ممکن است عوارض جدی و ناخواسته را ایجاد کند.
5. مصرف داروهای خاص: برخی از داروها و مواد مصرفی مانند آنتی‌بیوتیک‌های آمینوگلیکوزید، آنتی‌بیوتیک‌های تتراسیکلین، آمینوزیدها و آنتی‌کواژولانت‌ها می‌توانند با توکسین بوتولینوم تداخل کنند و عوارض جانبی جدی را افزایش دهند. در صورت مصرف این داروها، قبل از تزریق بوتاکس، با پزشک خود در ارتباط باشید و در مورد تداخلات ممکن با این داروها مشورت کنید.

اگر شما در یکی از شرایط فوق قرار دارید، بهتر است قبل از تزریق بوتاکس، با پزشک خود درباره محدودیت‌ها و مشکلات مرتبط با استفاده از بوتاکس مشورت کنید. پزشک شما باید بر اساس شرایط خاص شما، تشخیص دقیق و مشاوره لازم را ارائه دهد.

1. آنتی‌بیوتیک‌های آمینوگلیکوزید: استفاده همزمان از آنتی‌بیوتیک‌های آمینوگلیکوزید مانند گنتامایسین، نئومایسین و استرپتومایسین با توکسین بوتولینوم می‌تواند باعث تداخل در عملکرد عضلات شود و خطر ایجاد عوارض جدی مانند ضعف عضلانی را افزایش دهد.
2. آنتی‌بیوتیک‌های تتراسیکلین: مصرف همزمان بوتاکس با آنتی‌بیوتیک‌های تتراسیکلین مانند دوکسی‌سایکلین، تتراسایکلین و مینوسایکلین نیز تداخلی در عملکرد عضلات ایجاد می‌کند و می‌تواند خطر ضعف عضلانی را افزایش دهد.
3. آمینوزیدها: مصرف آمینوزیدها مانند استرپتومایسین و کانامایسین قبل از تزریق بوتاکس نیز تداخلی را ایجاد کرده و خطر ضعف عضلانی را افزایش می‌دهد.
4. آنتی‌کواژولانت‌ها: مصرف همزمان بوتاکس با آنتی‌کواژولانت‌ها مانند وارفارین و هپارین می‌تواند خطر بیشتری برای خونریزی ایجاد کند و به علت تأثیر بر پلاکت‌ها، منجر به عوارض جانبی جدی شود.

1. پرهیز از لمس و فشار: در روز تزریق بوتاکس و در روزهای بعد از آن، باید از لمس و فشار ناحیه‌هایی که تزریق صورت گرفته است، خودداری کنید. این کار به جلوگیری از جابجایی توکسین بوتولینوم به سایر مناطق صورت کمک می‌کند.
2. عدم فشار و ورزش شدید: در روز تزریق و در روزهای بعد از آن، تمرینات و ورزش‌های شدید را به مدت ۲۴-۴۸ ساعت اجرا نکنید. فعالیت‌هایی مانند بالا و پایین آمدن سرعتی، سنگین بردن وزن، ورزش‌های تحمیلی و تمرینات قوی ممکن است باعث جابجایی بوتاکس در عضلات شود.
3. جلوگیری از خم کردن بدن به جلو: پس از تزریق بوتاکس در ناحیه گردن و سر، بهتر است خم کردن بدن به جلو را برای ۴-۶ ساعت پس از تزریق انجام ندهید. این کار به جلوگیری از جابجایی بوتاکس و ایجاد تأثیرات غیرمطلوب در عضلات گردن کمک می‌کند.
4. عدم مصرف الکل: پس از تزریق بوتاکس، باید از مصرف الکل خودداری کنید. الکل ممکن است باعث تحریک بیشتر پوست شود و احتمال تورم و التهاب ناحیه تزریق را افزایش دهد.
5. عدم استفاده از سونا و حمام گرم: پس از تزریق بوتاکس، برای ۲۴-۴۸ ساعت از سونا، حمام گرم و استفاده از جکوزی خودداری کنید. گرما ممکن است باعث گشاد شدن مویرگ‌ها و جابجایی بوتاکس شود.
6. عدم مصرف مکمل‌های گیاهی و ویتامین E: پیش از تزریق بوتاکس و در روزهای بعد از آن، از مصرف مکمل‌های گیاهی و ویتامین E خودداری کنید. برخی از این مکمل‌ها و ویتامین‌ها می‌توانند عملکرد پلاکت‌ها را تحت تأثیر قرار داده و خطر خونریزی را افزایش دهند.
7. پیگیری با پزشک: پس از تزریق بوتاکس، ممکن است نیاز به جلسات پیگیری داشته باشید. پیگیری با پزشک خود و اطلاع از هرگونه علائم یا مشکلی که بعد از تزریق بوتاکس رخ دهد، بسیار مهم است.

1. اسپاسم های عضلانی: بوتاکس می‌تواند برای درمان اسپاسم های عضلانی مانند اسپاسم عضلات گردن (دیستونی گردن)، اسپاسم عضلات چشم (بلفارواسپاسم) و اسپاسم عضلات صورت (همچنین به عنوان شامپو ضد شوره مورد استفاده قرار می گیرد)، موثر باشد. بوتاکس با ایجاد ضعف موقت در عضلات مورد نظر، به کنترل اسپاسم ها کمک می‌کند و علائم تشنجی و درد را کاهش می‌دهد.
2. میگرن: بوتاکس می‌تواند در درمان میگرن مزمن و میگرن با عوارض عضلانی مانند اسپاسم عضلات محیط چشم (همچنین به عنوان شامپو ضد شوره مورد استفاده قرار می گیرد)، مفید باشد. تزریق بوتاکس به ناحیه های مشخصی از سر و صورت می‌تواند عوارض مرتبط با میگرن را کاهش دهد و به برخی بیماران کمک کند تا تعداد و شدت حملات میگرن خود را کاهش دهند.
3. تعریق بیش از حد: بوتاکس می‌تواند در درمان تعریق بیش از حد (هایپرهیدروزیس) در ناحیه هایی مانند بینی، پیشانی، زیر بغل و دستها موثر باشد. با تزریق بوتاکس به طور موقت، عملکرد غدد تعریق را مسدود می‌کند و تعریق بیش از حد را کاهش می‌دهد.

1. درد و تورم: پس از تزریق بوتاکس، درد و تورم ممکن است در ناحیه تزریق احساس شود. این عوارض معمولاً ملایم و موقتی هستند و در مدت کوتاهی از خود گذر می‌کنند.
2. خونریزی و کبودی: در صورتی که سوزن تزریق به عروق کوچک در ناحیه تزریق بزند، ممکن است خونریزی و کبودی رخ دهد. این عوارض معمولاً کوچک و موقتی هستند و به طور طبیعی در عرض چند روز بهبود می‌یابند.
3. سردرد: برخی از افراد ممکن است پس از تزریق بوتاکس سردرد تجربه کنند. این سردرد ممکن است موقتی باشد و در عرض چند روز بهبود یابد.
4. ناراحتی عضلانی: در برخی از موارد، ممکن است عضلاتی که به تزریق بوتاکس تحت پوشش قرار می‌گیرند، برای مدتی ناراحتی یا ضعف داشته باشند. این عارضه معمولاً موقتی است و در عرض چند هفته بهبود می‌یابد.
5. عوارض چشمی: در صورتی که تزریق بوتاکس در نزدیکی ناحیه چشم انجام شود، ممکن است عوارضی مانند خشکی چشم، تاری دید و تغییرات در پلک وجود داشته باشد. در صورتی که این عوارض بیش از حد شدید و طولانی مدت باشد، باید به پزشک خود اطلاع دهید.
6. تورم و آب‌رسانی غیرمطلوب: در برخی از موارد، ممکن است در ناحیه تزریق بوتاکس تورم غیرمعمول و یا آب‌رسانی ناخواسته رخ دهد. این عوارض را باید به پزشک خود گزارش دهید.
7. عوارض جانبی نادر: عوارض جانبی نادر مانند ضعف عضلانی و افتادگی صورت در نواحیی که بوتاکس تزریق شده است، از جمله عوارضی هستند که باید به پزشک خود گزارش داده شوند.

مهم است که اگر هرگونه عارضه یا نگرانی پس از تزریق بوتاکس رخ دهد، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک شما می‌تواند شما را راهنمایی کند و در صورت لزوم تدابیر لازم را انجام دهد.